Neem de bus! Luister! Eet je brood op! Allemaal voorbeelden van de gebiedende wijs. Oftewel: je geeft iemand een opdracht. Hij of zij moet iets doen. In het Nederlands en in het Frans zijn er natuurlijk weer enkele opvallende verschillen. Anders zou ik het er hier niet over hebben. Dus vandaag: Franse les over hoe je de gebiedende wijs in het Frans maakt.
Verschillende vormen van de gebiedende wijs
Of je het in het Nederlands nu tegen 1 persoon hebt of tegen meer. Of je in het Nederlands nu wel of wat minder beleefd wilt zijn. Het maakt allemaal niet meer uit. Vroeger wel. Toen hadden ook wij in onze taal een verschil. Dat verschil is verdwenen en wordt tegenwoordig als ouderwets, oubollig en truttig gezien. De Fransen kennen nog wel dit onderscheid.
De impératif
Je mag de term van mij onmiddellijk weer vergeten. Maar het is handig om te weten dat je hem hier terug kunt vinden. In de Franse grammatica vind je hem dan makkelijker terug. En ook is het handig om oefeningen te zoeken, online bedoel ik.
Goed, de Franse taal maakt dus wel onderscheid. Heb je het tegen 1 persoon en/of ben je niet al te beleefd: gebruik dan de je-vorm (de ik-vorm) van de tegenwoordige tijd, maar dan zonder “je”. De voorbeelden hierboven worden dan: Prends le bus! Ecoute! Mange ton pain!
Heb je het tegen meer personen of ben je beleefd, gebruik dan de vous-vorm (de u-vorm/de jullie-vorm) van de tegnwoordige tijd, maar dan zonder vous. De voorbeelden hierboven worden dan: Prenez le bus! Ecoutez! Mangez votre pain!
Tot slot kennen de Fransen nog een derde vorm: als ze iets samen willen doen. In het Nederlands wordt dat vertaald met: laten we de bus nemen, laten we luisteren, laten we ons brood eten. De Franse vertaling hiervan is: Prenons le bus! Ecoutons! Mangeons notre pain!
Uitzonderingen van de gebiedende wijs
Bekende uitzonderingen zijn:
Sois, Soyons, Soyez (van être = zijn)
Aie, Ayons, Ayez (van avoir = hebben)
Va (van aller = gaan) (allons, allez zijn wel regelmatig
Oefenen met de impératif
Vroeger stond er in de telefooncabines deze handleiding.
En hier vind je een groot aantal voorbeelden op een rij met helemaal onderaan een oefening met een liedje om in te vullen.
Veel plezier.
Nog vragen? Reageer hieronder.