Giel Beelen had er afgelopen week over: Er zijn ook Nederlandse woorden die in het Frans en andere talen gebruikt worden. Dus onze woorden zijn leenwoorden geworden in een andere taal. Zo heet dat: leenwoorden. Denk eens aan typisch Nederlandse dingen, zoals dijk en molen. Die zijn een beetje veranderd en in een andere taal terechtgekomen. In het Frans wordt dat la digue en le moulin. Het meest schrijnende Nederlandse woord dat in een andere taal terecht is gekomen, vind ik zelf: apartheid. Dat bestaat zowel in het Engels als in het Frans.

Een lijstje met Nederlandse woorden

Ben je je bewust van deze leenwoorden, dan kun je makkelijker Frans leren. De woorden die je in dit lijstje vindt, hebben natuurlijk te maken met typische Hollandse dingen, de zeevaart bijvoorbeeld, maar ook met andere dingen. Want is een mannequin typisch Nederlands?

haven = havre
bolwerk = boulevard
manneke = mannequin
noord, oost, zuid, west = nord, est, sud, ouest
polder = polder
drugs = drogues
bakboord = bâbord
scheurbuik = scorbut
en vergeet het bier niet: bière

Etymologie, een reis door de tijd

Heel vaak maken dit soort woorden een reis door de tijd, zwerven ze van de ene taal naar de andere. Bestaan niet meer in die ene taal, maar blijven wel ergens hangen. Neem nou het woord bolwerk. Het zou uit het Middelnederlandse bollewerc komen. Iets te maken hebben met een soort van houten schutting op een vestingmuur. Het kan raar lopen. Nu betekent het in Frankrijk en in België een grote brede belangrijke straat. In Nederland denken we bij boulevard automatisch aan een weg langs het strand. Kijk eens naar manneke, dat was mannekyn en dan heb je al gauw met een beetje klemtoon-aanpassing naar het Frans een mannequin. Ook die harde Nederlandse k in bakboord is toch echt niet uit te spreken voor een Fransman, en zie daar het woord is geboren. Overigens wordt er natuurlijk vaak ruzie gemaakt in welke taal het woord zijn oorsprong vindt. Dan begint het grote zoekwerk: in welk oorspronkelijk document wordt het woord het eerst gevonden? Begin jij er aan?

Wie kent er nog meer Nederlandse woorden die overgewaaid zijn naar het Frans?